Việc Mỹ áp thuế đối ứng 46% với hàng hóa Việt Nam sẽ tác động tiêu cực đến xuất khẩu và kinh tế Việt Nam trong ngắn hạn, đặc biệt với các ngành xuất khẩu chủ lực như điện tử, dệt may, da giày, đồ gỗ…
Tác động tiêu cực tới xuất khẩu dệt may, đồ gỗ
Theo TS Bùi Quý Thuấn, Phó trưởng ban Nghiên cứu, Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp Việt Nam (VIPFA), trong tuyên bố áp thuế đối với các đối tác thương mại lớn của Mỹ vừa qua, Tổng thống Donald Trump tuyên bố danh sách các quốc gia đánh thuế đối ứng cao, đứng đầu là Campuchia 49%, Việt Nam 46%, Srilanka 44%, Bangladesh 37%, Trung Quốc 34%, Thái Lan 36%, Đài Loan (Trung Quốc) 32%, Ấn độ 26%, Indonesia 32%, Malaysia 24%, Bangladesh 37%, Philippines 17%, Pakistan 29%…
Như vậy, mức thuế xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ sẽ cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh từ 10 – 20%, làm giảm cạnh tranh hàng hóa của Việt Nam tại thị trường Mỹ; đồng thời sẽ gây khó khăn cho hàng loạt doanh nghiệp.
“Việc Mỹ áp thuế nhập khẩu lên hàng hóa Việt Nam như trên sẽ tác động tiêu cực đến xuất khẩu và kinh tế Việt Nam trong ngắn hạn, đặc biệt với các ngành xuất khẩu chủ lực như hàng điện tử, dệt may, da giày, đồ gỗ và nội thất…”, ông Thuấn nói.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Nguyễn Liêm, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Lâm Việt, Chủ tịch Hiệp hội Chế biến gỗ Bình Dương, phân tích xuất khẩu hàng vào Mỹ, thuế là người Mỹ chịu. Trước đây, doanh nghiệp tính toán, nếu mức thuế khoảng 10% là đẹp. Người tiêu dùng chịu 5%, doanh nghiệp xuất khẩu và nhà mua hàng chia nhau mức thuế 5% còn lại.
Tuy nhiên, giờ mức thuế đối ứng 46% thì thuế áp cho ngành gỗ khó có thể chỉ 10%. Nếu mức thuế ở 20 – 25% sẽ gây nhiều khó khăn hơn cho doanh nghiệp, sức mua chắc chắn sẽ giảm. Nhà mua hàng cũng sẽ thương lượng lại với doanh nghiệp xuất khẩu về mức giá.
Liên quan tới việc Mỹ áp thuế đối ứng 46% lên hàng hóa của Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam Vũ Đức Giang cho rằng cần nhìn vào bản chất vấn đề. Xuất khẩu hàng may mặc vào Mỹ có mặt hàng chịu thuế 0%, có mặt hàng 7%, 12%, hoặc như mặt hàng áo khoác là 27%. Việt Nam không có hiệp định thương mại tự do (FTA) với Mỹ nên nền tảng thuế đã có rồi, không phải hiện nay mới áp.
“46% là đánh thuế vào tổng quan các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ, sắp tới sẽ có chi tiết từng dòng hàng để áp thuế. Chính phủ đang triển khai hàng loạt giải pháp, tiếp tục đàm phán để xem xét vận dụng, áp dụng các dòng thuế ra sao trong thời gian tới. Hiệp hội khuyến cáo các doanh nghiệp bình tĩnh chờ đợi sự đàm phán giữa hai chính phủ. Các nhãn hàng cũng sẽ đưa ra quan điểm của họ để không gây ảnh hưởng nhiều tới tổ chức sản xuất”, ông Giang nói.
Đa dạng thị trường xuất khẩu, chuyển hướng vào nội địa
Ông Thuấn nhìn nhận, thách thức từ việc Mỹ áp thuế đối ứng cũng là một cơ hội để Việt Nam có thể tạo ra những thay đổi tích cực về lâu dài.
Việc phải chịu thuế cao từ Mỹ có thể buộc Việt Nam đẩy nhanh chiến lược đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tận dụng 17 FTA đã ký kết như EVFTA, CPTPP, RCEP… hoặc hướng tới các thị trường mới như Trung Đông với thị trường Halal (2,2 tỉ người), Đông Bắc Á, Bắc Mỹ, châu Phi…
Khi xuất khẩu gặp khó, các doanh nghiệp trong và ngoài nước có thể chuyển hướng sang thị trường nội địa với dung lượng hơn 100 triệu dân.
“Đứng trước áp lực thuế quan, doanh nghiệp Việt Nam có thể đầu tư vào công nghệ, chuyển đổi số nhanh hơn và xanh hóa sản xuất, đáp ứng yêu cầu cao hơn từ các thị trường quốc tế. Điều này giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, giá trị gia tăng của hàng hóa Việt Nam trong dài hạn.
Đặc biệt, các doanh nghiệp Việt Nam cần chú trọng hơn đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, mở rộng, đa dạng thị trường; phải cải tiến, áp dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất nhằm giảm chi phí, tạo ra những sản phẩm khác biệt.
Điều đó mới có thể giúp doanh nghiệp sòng phẳng cạnh tranh mà không lo ngại những rủi ro về chính sách thuế cũng như các rào cản phi thuế quan của các đối tác thương mại lớn trong tương lai”, ông Thuấn nhấn mạnh.
Theo ông Vũ Đức Giang, Mỹ là thị trường xuất khẩu trọng yếu của dệt may Việt Nam. Dòng hàng dệt may Việt Nam sản xuất, xuất khẩu vào thị trường toàn cầu nói chung, Mỹ nói riêng là dòng trung cấp và cao cấp.
Thực tế, bản thân các nhãn hàng, nhà mua hàng thường không bao giờ “bỏ trứng vào một giỏ”, họ đánh giá Việt Nam là thị trường có tính chiến lược, lâu dài. Bởi vậy, thời gian tới dù dòng thuế có biến đổi cụ thể như thế nào, vẫn tự tin rằng xuất khẩu dệt may 2025 có ảnh hưởng nhưng không phải là quá “sốc”.
Về lâu dài, ông Giang cũng nhấn mạnh yếu tố tiếp tục đa dạng hóa thị trường cũng như mặt hàng xuất khẩu, không dành trọng tâm quá lớn vào bất kỳ thị trường nào.
Theo Báo Thanh Niên
